Nhu cầu lắp đặt cầu thang thoát hiểm ngày càng tăng cao, đặc biệt trong các công trình cao tầng. Tuy nhiên, không phải chủ đầu tư nào cũng nắm rõ các tiêu chuẩn thiết kế và thi công quan trọng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy trình thiết kế, thi công và lắp đặt cầu thang thoát hiểm ngoài trời, đảm bảo tuân thủ các quy định PCCC.
Thang thoát hiểm là gì?
Về bản chất, thang thoát hiểm là một hệ thống đường đi bộ được thiết kế đặc biệt, phục vụ mục đích chính là di chuyển an toàn khỏi khu vực nguy hiểm trong các tòa nhà cao tầng. Khi hỏa hoạn, động đất, hoặc sự cố mất điện xảy ra, thang máy thường bị vô hiệu hóa, lúc này, thang thoát hiểm trở thành con đường “sống” duy nhất.
Tùy thuộc vào đặc điểm và mục đích sử dụng của từng công trình, thang thoát hiểm có thể được thiết kế linh hoạt:
- Thang thoát hiểm ngoài trời: Thường thấy ở các tòa nhà thấp tầng, thiết kế đơn giản, dễ tiếp cận và đảm bảo thông thoáng không khí khi có hỏa hoạn.
- Thang thoát hiểm trong nhà: Phổ biến ở các tòa nhà cao tầng, chung cư, văn phòng. Vị trí thường gần thang máy để dễ nhận biết và di chuyển nhanh chóng khi cần thiết.
Phân loại thang thoát hiểm
Trong quá trình thiết kế công trình, việc lựa chọn loại thang thoát hiểm phù hợp đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Dưới đây là những thông tin chi tiết về các loại thang thoát hiểm phổ biến, giúp bạn đưa ra quyết định tối ưu:
Thang thoát hiểm N1: Không gian thông thoáng, ngăn khói hiệu quả
Thang N1, hay còn gọi là buồng thang bộ không nhiễm khói N1, sở hữu lối vào từ bên ngoài và yêu cầu mỗi tầng đều phải đi qua một khoảng thông thoáng ngoài trời như ban công hoặc logia. Thiết kế này đảm bảo khói không thể xâm nhập vào buồng thang, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di tản trong trường hợp hỏa hoạn.
Ưu điểm:
- Ngăn chặn khói hiệu quả, đảm bảo không khí trong lành trong buồng thang.
- Tạo không gian thông thoáng, giảm thiểu tình trạng ngột ngạt khi di chuyển.
- Phù hợp với các công trình có ban công hoặc logia rộng rãi.
Nhược điểm:
- Yêu cầu diện tích lớn để bố trí khoảng thông thoáng ngoài trời.
- Có thể bị ảnh hưởng bởi thời tiết xấu như mưa, gió.
2. Thang thoát hiểm N2: Áp suất dương, đẩy lùi khói lửa
Thang N2 hoạt động dựa trên nguyên tắc áp suất dương, tức là áp suất không khí trong buồng thang luôn cao hơn bên ngoài. Điều này giúp đẩy lùi khói và lửa ra khỏi buồng thang, tạo ra một “hàng rào” bảo vệ người thoát hiểm.
Ưu điểm:
- Ngăn chặn khói và lửa hiệu quả hơn so với thang N1.
- Không yêu cầu khoảng thông thoáng ngoài trời, tiết kiệm diện tích.
- Ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết.
Nhược điểm:
- Yêu cầu hệ thống điều áp phức tạp và tốn kém hơn.
- Cần bảo trì thường xuyên để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
3. Thang thoát hiểm N3: Kết hợp ưu điểm của N1 và N2
Thang N3 là sự kết hợp hoàn hảo giữa thang N1 và N2, vừa có lối vào từ mỗi tầng, vừa duy trì áp suất dương trong buồng thang. Điều này đảm bảo khả năng thoát hiểm tối đa trong mọi tình huống.
Ưu điểm:
- Ngăn chặn khói và lửa hiệu quả nhất.
- Đảm bảo không khí trong lành trong buồng thang.
- Phù hợp với nhiều loại công trình.
Nhược điểm:
- Chi phí đầu tư và bảo trì cao nhất.
Tại sao cần lắp đặt cầu thang thoát hiểm?
Cầu thang thoát hiểm ngoài trời là một yếu tố không thể thiếu trong các tòa nhà cao tầng. Nó đảm bảo an toàn cho cư dân và nhân viên trong các tình huống khẩn cấp như hỏa hoạn, động đất, hay các sự cố khác khiến hệ thống thang máy không hoạt động.
Cầu thang thoát hiểm ngoài trời không chỉ là lối đi phụ mà còn là yếu tố sống còn trong các tình huống khẩn cấp như hỏa hoạn, động đất. Chúng cung cấp:
- Lối thoát nhanh chóng và an toàn: Khi hệ thống thang máy ngừng hoạt động, cầu thang thoát hiểm là con đường duy nhất để thoát khỏi tòa nhà.
- Giải pháp dự phòng: Trong trường hợp các lối thoát chính bị chặn, cầu thang thoát hiểm ngoài trời là giải pháp thay thế hiệu quả.
- Độ bền vượt trội: Được làm từ vật liệu chịu lực và chịu nhiệt cao, cầu thang thoát hiểm ngoài trời đảm bảo an toàn trong mọi điều kiện thời tiết.
- Dễ sử dụng: Thiết kế đơn giản, không yêu cầu kỹ năng đặc biệt, phù hợp với mọi đối tượng, kể cả người khuyết tật.
- Tuân thủ quy định: Lắp đặt cầu thang thoát hiểm ngoài trời là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo an toàn cho người sử dụng tòa nhà.
Ngoài chức năng chính là lối thoát hiểm khẩn cấp, thang thoát hiểm còn được sử dụng trong nhiều trường hợp khác:
- Lối đi bộ thay thế: Khi thang máy gặp sự cố hoặc bảo trì, thang thoát hiểm trở thành lối đi bộ thay thế thuận tiện.
- Rèn luyện sức khỏe: Leo thang bộ là một hình thức vận động tốt cho sức khỏe, đặc biệt với những người làm việc văn phòng ít vận động.
- Tiết kiệm năng lượng: Sử dụng thang bộ thay vì thang máy giúp tiết kiệm điện năng, góp phần bảo vệ môi trường.
Tiêu chuẩn thiết kế và thi công cầu thang thoát hiểm
Để đảm bảo an toàn tối đa, việc thiết kế và thi công cầu thang thoát hiểm phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong QCVN 06:2021/BXD và Thông tư 02/2021/TT-BXD, bao gồm:
Cầu thang thoát hiểm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng con người, do đó, cần được chú trọng từ khâu thiết kế đến thi công. Việc thiết kế và thi công cầu thang thoát hiểm tuân theo các quy định QCVN 06:2021/BXD ban hành kèm theo Thông tư 02/2021/TT-BXD nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho người sử dụng.
Lối thoát nạn: Tòa nhà cao tầng cần ít nhất hai lối thoát nạn để đảm bảo an toàn khi có sự cố. Đối với tòa nhà có diện tích nhỏ hơn 300m², có thể thiết kế một thang thoát hiểm bên trong và một thang bên ngoài nối với ban công.
Kết cấu và vật liệu:
● Kết cấu bao che và chịu lực của cầu thang phải có khả năng chịu lửa tối thiểu 60 phút.
● Cửa ngăn cháy phải tự động và làm bằng vật liệu không cháy, có khả năng chịu lửa tối thiểu 45 phút.
● Cầu thang và hành lang phải chịu lực tốt và có khả năng chịu nhiệt tối thiểu 1 giờ đồng hồ khi xảy ra hỏa hoạn.
Thông gió và chiếu sáng:
● Cầu thang cần có hệ thống gió điều áp và không bị tụ khói.
● Hệ thống đèn chiếu sáng sự cố phải được lắp đặt đầy đủ để đảm bảo an toàn.
Quy định về khoảng cách:
● Khoảng cách từ cửa phòng xa nhất đến lối thoát gần nhất không quá 25m đối với các công trình có một thang máy và 50m đối với các công trình có hai thang máy.
● Đối với căn hộ, khoảng cách không quá 25m cho một thang thoát hiểm và 40m cho hai thang thoát hiểm.
Chiều rộng và chiều cao:
● Cửa đi tối thiểu rộng 0,8m; lối đi rộng 1m; hành lang rộng 1,4m; và vế thang rộng 1,05m.
● Chiều cao cửa và lối đi không thấp hơn 2m; đối với tầng hầm không thấp hơn 1,9m; tầng mái không thấp hơn 1,5m.
Số lượng bậc thang:
● Mỗi vế thang không ít hơn 3 và không nhiều hơn 18 bậc, góc nghiêng lớn nhất là 1:1,75.
● Không sử dụng thang xoắn ốc hay bậc thang hình dẻ quạt.
Tiêu chuẩn thang thoát hiểm trong PCCC:
● Chiều rộng tối thiểu của thang thoát hiểm là 0,7m.
● Góc nghiêng không quá 60 độ.
● Tay vịn có chiều cao tối thiểu 0,8m.
● Thang thoát hiểm phải được làm bằng vật liệu không cháy, có khả năng chịu lực và chịu nhiệt tốt.
Tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn và quy định này là điều kiện tiên quyết để đảm bảo tính mạng và tài sản của con người.
Ứng dụng của cầu thang thoát hiểm ngoài trời
Cầu thang thoát hiểm không chỉ dành cho các tòa nhà cao tầng, chung cư mà còn được ứng dụng rộng rãi trong:
- Tòa nhà cao tầng và chung cư: Đảm bảo an toàn cho cư dân trong trường hợp khẩn cấp.
- Trung tâm thương mại, tòa nhà văn phòng: Cung cấp lối thoát hiểm nhanh chóng cho số lượng lớn người sử dụng.
- Nhà hàng, quán cafe, quán ăn: Tối ưu hóa không gian và đảm bảo an toàn.
- Công trình kiến trúc đặc biệt: Vừa đảm bảo an toàn, vừa tạo điểm nhấn thẩm mỹ.
Vị trí lắp đặt cầu thang thoát hiểm ngoài trời
Để tối ưu hóa hiệu quả thoát hiểm, cầu thang thoát hiểm nên được lắp đặt:
- Hai bên hông hoặc phía sau tòa nhà: Đảm bảo không gian thông thoáng, dễ tiếp cận.
- Gần lối ra chính hoặc lối đi phụ: Thuận tiện cho việc thoát hiểm và tiếp cận của lực lượng cứu hộ.
- Kết nối với ban công hoặc hành lang: Tạo thêm lối thoát hiểm từ mỗi tầng.
- Khu vực thoáng đãng: Tránh các chướng ngại vật cản trở đường thoát hiểm.
- Gần lối đi nội bộ: Dễ dàng di chuyển đến khu vực an toàn.
Thang thoát hiểm không chỉ là một phần không thể thiếu trong thiết kế của các tòa nhà cao tầng, mà còn là yếu tố quan trọng đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Với vị trí chiến lược, thiết kế tối ưu và kết cấu vững chắc, thang thoát hiểm thực sự là “cứu cánh” trong tình huống khẩn cấp, giúp người dùng thoát khỏi nguy hiểm một cách nhanh chóng và an toàn.
Nếu bạn cần tư vấn hoặc có bất kỳ câu hỏi nào về thang nhôm gấp thông minh trên, đừng ngần ngại liên hệ Net Zero Solutions ngay qua số điện thoại 0898886767. Chúng tôi luôn sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu của bạn.