Trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ sang năng lượng sạch và phát triển bền vững, bộ tiêu chuẩn ESG (Environment – Social – Governance) đã trở thành thước đo quan trọng để đánh giá hiệu suất dài hạn và trách nhiệm của doanh nghiệp.

Trong xu hướng này, BESS – Battery Energy Storage System (Hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin) đang nổi lên như một giải pháp cốt lõi, giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng mà còn vượt trội các tiêu chí ESG. BESS tối ưu hóa năng lượng, giảm rủi ro vận hành, cải thiện báo cáo ESG và tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.

BESS là gì? Góc nhìn kỹ thuật & xu hướng phát triển

BESS gồm ba thành phần chính:

🔹 Battery Pack – Pin lưu trữ

Thường sử dụng:

LFP (Lithium Iron Phosphate) – an toàn, tuổi thọ 6000–8000 cycles
NMC (Nickel Manganese Cobalt) – mật độ năng lượng cao
Sodium-ion – đang phát triển, chi phí thấp

🔹 Hệ thống chuyển đổi năng lượng (PCS)

Chuyển đổi DC ↔ AC, điều khiển sạc – xả theo chiến lược tối ưu.

🔹 EMS (Energy Management System)

Trí tuệ của hệ thống:

Dự đoán nhu cầu tải
Phân tích chi phí điện
Tối ưu biểu đồ sạc – xả
Phối hợp với điện mặt trời / lưới

Khi tích hợp đầy đủ, BESS hoạt động như một nhà máy điện linh hoạt, thay đổi vai trò tùy theo điều kiện thị trường và nhu cầu tải.

Tác động của BESS đến tiêu chí ESG

E – Environment (Môi trường): BESS tối ưu hóa năng lượng và giảm phát thải

Tiêu chí môi trường luôn là trọng tâm của ESG. Đây cũng là nơi BESS phát huy tác động mạnh mẽ nhất.

Giảm phát thải CO₂ nhờ lưu trữ năng lượng tái tạo

Theo các hệ số tính toán của IPCC:

1 kWh điện từ lưới tại Việt Nam thải trung bình 0,65 kg CO₂
Khi doanh nghiệp sử dụng BESS + năng lượng tái tạo, 1 MWh điện sạch lưu trữ và xả lại giúp giảm tương ứng 650 kg CO₂

Ví dụ thực tế trong nhà máy:
Một hệ thống BESS 2 MWh kết hợp với điện mặt trời 1 MWp có thể giảm:

~912 tấn CO₂/năm
Tương đương 40.000 cây xanh trưởng thành

=> Đây là lợi ích môi trường trực tiếp, đo được và báo cáo được trong ESG.

Bên cạnh đó, năng lượng tái tạo như điện mặt trời hay điện gió có bản chất gián đoạn. Khi không có hệ thống lưu trữ năng lượng, phần lớn điện tạo ra bị dư thừa và không thể sử dụng hiệu quả.

BESS giải quyết vấn đề này bằng cách:

Lưu trữ điện vào thời điểm sản xuất dư thừa
Cung cấp điện trở lại bất kỳ lúc nào
Giảm nhu cầu lấy điện từ lưới quốc gia, vốn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch

Nhờ vậy, doanh nghiệp giảm đáng kể lượng khí thải CO₂, trực tiếp cải thiện điểm E trong ESG.

Tối ưu hiệu quả sử dụng năng lượng

Năng lượng tái tạo có đặc điểm:

Sản xuất nhiều vào ban ngày
Tải công nghiệp lại đỉnh vào buổi chiều & tối

Một hệ thống lưu trữ năng lượng giúp doanh nghiệp khai thác tối đa từng kWh điện sạch tạo ra.

Lợi ích:

Giảm thất thoát điện
Hạn chế lãng phí trong truyền tải
Tối ưu chi phí vận hành
Đảm bảo nguồn điện ổn định ngay cả khi thời tiết biến động

Điều này đặc biệt quan trọng với các lĩnh vực sản xuất, logistics, trung tâm dữ liệu hoặc doanh nghiệp có mức tiêu thụ điện lớn.

Doanh nghiệp thường ghi nhận:

Giảm chi phí điện: 10% – 22%
Giảm tải đỉnh: 20% – 40%
Giảm tổn thất điện năng: 5% – 10%

Hỗ trợ quản lý tài nguyên thiên nhiên bền vững

Khi năng lượng tái tạo được khai thác hiệu quả hơn nhờ BESS, các nhà máy điện truyền thống có thể giảm tải. Điều này giảm áp lực lên các tài nguyên như:

Nước cho thủy điện
Than, khí tự nhiên cho nhiệt điện
Quỹ đất cho mở rộng hạ tầng lưới điện

Nhờ vậy, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn đóng góp tích cực vào chiến lược bảo vệ tài nguyên quốc gia.

Hỗ trợ mục tiêu Net Zero & các tiêu chuẩn ISO

BESS giúp doanh nghiệp dễ dàng đáp ứng:

ISO 50001 (Hệ thống quản lý năng lượng)
ISO 14064 (Đo đếm phát thải khí nhà kính)
IFRS S2 (Công bố thông tin khí hậu)
Các cam kết Net Zero 2050, 2030 tùy ngành

=> Đây là lợi thế quan trọng khi doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

S – Social (Xã hội): BESS tăng an ninh năng lượng và cải thiện sức khỏe cộng đồng

Trong tiêu chí “S”, doanh nghiệp được đánh giá qua tác động xã hội và sự bền vững của cộng đồng. BESS mang lại nhiều lợi ích xã hội rõ rệt.

Đảm bảo an ninh năng lượng cho doanh nghiệp và cộng đồng

Ở Việt Nam, rủi ro mất điện, quá tải lưới hoặc biến động áp suất điện vẫn xảy ra. Những sự cố này gây thiệt hại lớn cho:

Dây chuyền sản xuất
Kho lạnh
Trung tâm dữ liệu
Hệ thống công nghệ cao

Một lần sụt áp 0,5 giây có thể:

Ngưng dây chuyền
Gây lỗi sản phẩm
Tăng tỷ lệ phế phẩm

BESS hoạt động như một nguồn điện dự phòng thông minh, tự động cấp điện trong vài mili-giây. Điều này giúp:

Ngăn chặn gián đoạn sản xuất
Bảo vệ thiết bị
Duy trì hoạt động liên tục
Đảm bảo chất lượng sản phẩm

Nhờ đó, doanh nghiệp tăng mức độ tin cậy và an toàn vận hành.

Thúc đẩy việc làm xanh và nâng cao kỹ năng lao động

Việc triển khai BESS tạo ra nhu cầu lớn về nhân lực:

Kỹ sư năng lượng
Chuyên gia quản lý hệ thống lưu trữ năng lượng
Nhân viên bảo trì – kỹ thuật viên
Đơn vị quản trị dữ liệu năng lượng

Theo IRENA, ngành lưu trữ năng lượng sẽ tạo ra 13 triệu việc làm toàn cầu đến 2030. Điều này không chỉ tạo việc làm mà còn phát triển một lực lượng lao động xanh – phù hợp định hướng quốc gia về tăng trưởng xanh.

CREATOR: gd-jpeg v1.0 (using IJG JPEG v62), quality = 95

Cải thiện chất lượng không khí và sức khỏe cộng đồng

Giảm phụ thuộc vào điện từ nhiên liệu hóa thạch đồng nghĩa giảm khí thải độc hại. Các khu vực dân cư gần nhà máy nhiệt điện hoặc khu công nghiệp sẽ được hưởng lợi trực tiếp nhờ:

Không khí sạch hơn
Ít khí độc SO₂, NOx
Giảm bụi mịn PM2.5

Đây là tác động xã hội vô hình nhưng vô cùng quan trọng mà doanh nghiệp đạt được khi áp dụng BESS.

G – Governance (Quản trị): BESS nâng cao năng lực quản trị và giảm thiểu rủi ro

Yếu tố “G” đánh giá cách doanh nghiệp vận hành, quản lý rủi ro và tuân thủ tiêu chuẩn.

Cải thiện điểm ESG và uy tín doanh nghiệp

Việc triển khai Battery Energy Storage System giúp doanh nghiệp:

Chứng minh cam kết thực hiện phát triển bền vững
Đạt tiêu chuẩn ESG cao hơn
Thu hút quỹ đầu tư xanh và đối tác quốc tế
Gia tăng sự minh bạch và độ tin cậy

Một doanh nghiệp đầu tư vào hệ thống lưu trữ năng lượng thường được đánh giá là có tầm nhìn dài hạn và chiến lược bền vững rõ ràng. Nhà đầu tư, ngân hàng, quỹ phát triển xanh (JICA, ADB, IFC…) ưu tiên doanh nghiệp có dự án năng lượng sạch.

Chủ động quản lý rủi ro năng lượng – tăng tính liên tục sản xuất

Biến động giá điện, cắt điện luân phiên hay tăng giá giờ cao điểm có thể ảnh hưởng mạnh đến chi phí vận hành.

BESS giúp doanh nghiệp:

Lưu trữ điện giờ thấp điểm – xả giờ cao điểm
Giảm phí vận hành điện
Giảm rủi ro mất điện đột ngột
Ổn định kế hoạch sản xuất

Đối với các ngành đòi hỏi nguồn điện ổn định (thép, lạnh, thực phẩm, dệt may, công nghệ…), đây là lợi thế cực kỳ quan trọng.

Tạo lợi thế cạnh tranh nhờ công nghệ tiên tiến

Doanh nghiệp ứng dụng BESS thể hiện năng lực:

Đổi mới
Chuyển đổi số
Tích hợp công nghệ thông minh
Theo đuổi mô hình tăng trưởng xanh

Trong dài hạn, điều này tạo ra sự khác biệt rõ rệt trong mắt khách hàng và đối tác, giúp doanh nghiệp dẫn đầu thị trường.

BESS có hiệu quả không?

BESS không chỉ là giải pháp tiết kiệm chi phí điện mà còn là nền tảng chiến lược để doanh nghiệp đáp ứng và vượt tiêu chuẩn ESG.

Tích hợp BESS giúp doanh nghiệp:

Giảm phát thải – tăng điểm môi trường
Ổn định nguồn điện – đảm bảo giá trị xã hội
Tối ưu quản trị – giảm rủi ro dài hạn
Thu hút nhà đầu tư – nâng cao hình ảnh và uy tín

Đặc biệt, BESS tạo lợi ích từ nhiều nguồn:

Arbitrage giá điện (mua rẻ – dùng giờ cao điểm)
Cắt đỉnh phụ tải
Giảm công suất phản kháng
Giảm tổn thất – tăng hiệu quả PV
Giảm rủi ro sản xuất (khó định giá nhưng cực lớn)
Thu hút đầu tư ESG
Ưu đãi thuế / tín dụng xanh

Thời gian hoàn vốn

Tuỳ ứng dụng:

Công nghiệp nặng: 3,5 – 5 năm
Kho lạnh / thực phẩm: 3 – 4 năm
Tòa nhà – thương mại: 5 – 7 năm

Với các quốc gia có FIT/TOU mạnh, hoàn vốn chỉ 2–3 năm.

BESS không còn là lựa chọn – mà là chiến lược bắt buộc cho doanh nghiệp tương lai

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, doanh nghiệp sớm đầu tư BESS sẽ nắm lợi thế vượt trội và tạo dựng nền tảng bền vững cho tương lai.